María José Rodríguez, ilustradora, Teófilo Edicións, máis eu cos textos configuramos e demos forma a unha publicación para ofrecerlla ao noso Concello e compartila con todos os nosos conveciños. É unha homenaxe a esta nosa Vilagarcía de Arousa, un verdadeiro paraíso que deberamos mimar, coidar, desfrutar. Todas as cativas e os cativos e todos deberamos coñecer máis sobre as nosas xentes, a nosa xeografía, a nosa historia, a nosa riqueza patrimonial material e inmaterial e este álbum magnificamente publicado por Teófilo Edicións quere contribuir ao descubrimento e á valoración do noso, do próximo con esa intención ofrecemos esta orixinal contribución.
Dentro das pescudas para a confección dos meus textos, comparto un Índice Onomástico e unha Bibliografía básica sobre o Concello de Vilagarcía de Arousa, que agardo sexan útiles e complementen a nosa publicación.
ÍNDICE
ONOMÁSTICO
ALCALDES DE VILAGARCÍA
MANDATO
ü Francisco
Ravella y Arenas (1847-1885) 1881-1885
ü Elpidio
Villaverde Rey (1887-1962) 1931-1934
ü Jacobo
Rey Daviña (1881-1979) 1952-1965
ü José
Recuna Villaverde 1979-1983
ü José
Luis Rivera Mayo 1983-1991
ü Javier
Joaquín Gago López 1991-2007
ü Dolores
García Giménez 2007-2011
ü Tomás
Javier Fole Díaz 2011-2015
ü Alberto
Varela Paz 2015
Ø Afonso
XIII (1886-1941)
Ø Arosa
S.C. (1945)
Ø Asociación
Cultural Contra Vento e Marea (1978)
Ø Asociación
LAR (1990)
Ø Balneario
da Concha (1888-1952)
Ø Desamparados
Barrio
Ø Fermín
Bouza Brey (1901-1973)
Ø José
Calvo Sotelo (1893-1936)
Ø Roque
Carús Falcón (1852-1910)
Ø Manolo
Chazo (1957)
Ø Claretianos
en Vilagarcía (1924-2017)
Ø Coral
Máximo Patiño de Vilaxoán (1963)
Ø Colexio
de Aprendices de RENFE, rexentado pola orde Salesiana (1966-1992)
Ø Constitución
española (06/12/1978)
Ø Xosé
Cuíña Crespo (1950-2007)
Ø Fernando
de Andrade y Sotomayor (1579-1655)
Ø D.
Juan de Borbón, Conde de Barcelona (1913-1993)
Ø Rosalía
de Castro (1837-1885)
Ø Ditadura
de Miguel Primo de Rivera (1923-1930)
Ø Ramón
Encinas Diéguez (1918-2014)
Ø Estación
de FF.CC. de Vilagarcía (1956)
Ø Daniel
Luís Espiño Otero (1937)
Ø Farsa
de Espadas de Carril (s. XVII)
Ø Fernando
VII (1784-1833)
Ø FEXDEGA
– Feira de Exposición Agrícola e Industrial de Galicia (1967-2011)
Ø Festival
das Revenidas de Vilaxoán (2003)
Ø Galicia Nueva
(1907-1938), primeiro diario de Vilagarcía
Ø García
Caamaño, O Vello e o Fermoso, fundador de Vilagarcía (12/06/1441)
Ø Guerra
da Independencia contra o invasor francés (1808-1809)
Ø Manuel
Lago González (1865-1925), Arcebispo de Santiago de Compostela e Presidente
Honorífico do Seminario de Estudos Galegos ( 12 de outubro de 1923-1936)
Ø Liña
ferroviaria Cornes (Conxo) – Carril (15/09/1873)
Ø César
Lombera (1953-2025)
Ø Luis
López Ballesteros (1782-1853)
Ø Xoán
Mariño de Soutomaior (s. XV), fundador de Vilaxoán en 1490
Ø Manuel
Murguía (1833-1923)
Ø Ondas de Arosa
(1980-2022), ata o momento a publicación periódica de ámbito local de maior existencia
en Vilagarcía
Ø Beatriz
Ozores Rey – XIX Señora da Casa de Rubiáns e XII Marquesa de Aranda con
Grandeza de España (desde o 25/05/2009)
Ø Antonio
Palacios Ramilo (1874-1945)
Ø Plinio
o Mozo (61-112)
Ø Traxedia
do Prestige (2002)
Ø Manuel
Rey Posse (1890-1952)
Ø Alfonso
Daniel Manuel Rodríguez Castelao (1886-1950)
Ø Gumersindo
Rodríguez Eirea (1929-2011)
Ø Antonio
Rodríguez López (1913-2014)
Ø Felipe
Rodríguez Piñeiro “Pantera de Arosa”
(1953-2000)
Ø Agustín
Romero García (1846-1929)
Ø San
Martín CF Vilaxoán (1952)
Ø Francesco
Tonucci (1940)
Ø José
Torrado Castiñeiras (1935)
Ø Raíña
dona Urraca (1081-1126)
Ø Vilaxoán
Canta (1982)
BIBLI
Abuín
Duro, Marcelino et Villaronga García, Manuel, Ditos, Lendas e Cantigas. (Concello de Vilagarcía, 1992).
Abuín
Duro, Marcelino, La conquista de la
República. Vilagarcía de Arousa, 1920-1935. (A Coruña: Sociedade
Bibliográfica de Galicia, 2017).
Abuín
Duro, Marcelino, La primavera rota.
Vilagarcía de Arousa, 1936-1941). (A Coruña: Sociedade Bibliográfica de
Galicia, 2018).
Bouza-Brey Trillo,
Fermín, Don Rodrigo de Mendoza y sus fundaciones de estudios de Gramática y
Retórica y dotes para doncellas, en Villagarcía y Noya, en CEG, IX, n.º 29 (1954),
págs. 341-370.
Bouza-Brey
Trillo, Fermín, El señorío de Villagarcía
desde su fundación hasta su marquesado (1461-1655). (Santiago de
Compostela: CSIC, 1965).
Bouzada
Romero, Jaime, Arosa S.C. 60 años de
historia (1945-2005). (Vilagarcía de Arousa: Concello de Vilagarcía de
Arousa, 2005).
Cardalda
Fernández, Teodomiro. Revista Avante. (1995)
Cardalda
Fernández, Teodomiro. Vilaxoán de Arousa.
(1998)
Cardalda
Fernández, Teodomiro. Estudio
histórico-artístico da igrexa de San Martiño de Sobrán. (2001).
Cardalda
Fernández, Teodomiro. Á beira do mar de
Arousa. (2007).
Comendador
Peña, Carlos “Arlillo”. Personajes
populares de Vilagarcía. (Pontevedra: Concello de Vilagarcía de Arousa,
2006).
Carús
Falcón, Roque, Los misterios de la
Naturaleza. Investigaciones sobre el micro-plankton de la ría de Arosa. (A
Coruña: Ferrer, 1903).
Del
Río Cándamo, Manuel. Notas para la historia de Vilagarcía. En Galicia Nueva, 1929-1936. www.patrimoniovilagarcia.com
(Consultada: 24/01/2025).
Díaz
Martínez, Carlos et Seixas, Manuel, A
Memoria de Vilagarcía. Álbum de postais. (Xerais: 2003).
Fontán,
Domingo, Plano de la Ría de Arousa de
1828. (Teófilo ED., 2018).
Galicia Nueva (1907-1938).
Primeiro diario de Vilagarcía de Arousa.
Garrido
Castromán, Daniel, Cortegada, una isla
real. (Pontevedra: Deputación Provincial de Pontevedra, 2007)
González
Díaz, Gabriel et González Insua, Félix, Os
110 anos da agrupación socialista de Vilagarcía (1908-2018). (Vilagarcía de
Arousa: Agrupación Socialista, 2018).
Porras,
Javier, 150 años de guardia municipal en
Vilagarcía. (Pontevedra: Concello de Vilagarcía de Arousa, 2004).
Rey
Cebral, Carlos, A festa dos Maios no
Concello de Vilagarcía. (Concello de Vilagarcía de Arousa, 2006).
Rey
Cebral Carlos et Silva Bóveda, Cristian,
A Farsa de Carril. Unha danza de espadas histórica. (Pontevedra: Concello
de Vilagarcía de Arousa, 2023).
Teófilo
Piñeiro, José Luis, Airiños. A música
xoven da ría de Arousa. (Pontevedra: Teófilo ED., 2009).
Teófilo
Piñeiro, José Luis, Baloncesto (1958-2008
Vilagarcía de Arousa). (Teófilo ED., 2018).
Teófilo
Piñeiro, José Luis, Carril, Vilagarcía,
Vilaxoán. 99 anos despois. (Teófilo ED, 2018).
Teófilo
Piñeiro, José Luis, O Pasado Nunca Pasa,
Vileixoán. (Teófilo ED., 2018).
Teófilo
Piñeiro, José Luis, Peixeiras de
Vileixoán. (Teófilo ED., 2018).
Teófilo
Piñeiro, José Luis, Vilaxoán.
(Teófilo ED., 2018).
Torrado
Castiñeiras, José. Ondas de Arosa
(1980-2022).
Torres
de Aboal, Germán Manuel, Ó galego polo
teatro. (Vigo: Cumio, 1996)
Torres
de Aboal, Germán Manuel, Artigos sobre Vilagarcía, súas xentes, seus feitos... Ondas de Arosa (1980-2022).
Viana
Martínez, Víctor, Periódicos y
periodistas de Vilagarcía. (Asociación de Padres de Familia de la parroquia
Santa Eulalia de Arealonga de Vilagarcía de Arousa, 1988)
Viana
Martínez, Victor, El Asilo Hospitalillo
de Vilagarcía de Arousa. Centenario
de su fundación. (Pontevedra, 1992).
Viana
Martínez, Víctor, La iglesia parroquial
de Santa Eulalia de Arealonga de Vilagarcía (Parroquia de Santa Eulalia de
Vilagarcía, 1994).
Viana
Martínez, Víctor, Visitas reales a
Vilagarcía. (Vigo: Cardeñoso, 1997).
Viana
Martínez, Víctor et Clopés Burgos, Juan José, El Arzobispo don Fernando de Andrade y Sotomayor. (Pontevedra:
Concello de Vilagarcía de Arousa, 2004).
Viana
Martínez, Víctor, Vilagarcianos poco
conocidos (I). (Pontevedra: Autoridad Portuaria de Vilagarcía, 2008).
Vila
Fariña, Xosé Lois, Guía histórica del
monte Lobeira. (Pontevedra: Deputación Provincial, 1997).
Vila
Fariña, Xosé Lois et Viana Martínez, Víctor, Diccionario biográfico de la comarca de O Salnés. (Vigo: Deputación
Provincial de Pontevedra, 2001).
Vila
Fariña, Xosé Lois, O noso pobo
(1982-1985). (Cardeñoso, 2013).
Villaronga
García, Manuel A., Vilaxoán historias
dunha vila. (1988).
Villaronga
García, Manuel A., Vilagarcía, Vilaxoán e
Carril. (Pontevedra: Deputación Provincial, 1991).
Villaronga,
Manuel et Abuín Duro, Marcelino, Vilagarcía
y el mar. Historia del Puerto. (Junta del Puerto de Vilagarcía de Arousa,
1993)
Villaronga,
Manuel, 1880-1960. Os xogos da memoria.
Unha crónica gráfica de Vilagarcía, Cambados, Vilanova e Catoira.
(Pontevedra: Salnés editorial, 1998).
Villaronga,
Manuel, A Vilagarcía das vellas postais.
Un paseo crítico pola Vila que quería ser cidade (1900-1936). (Pontevedra:
Deputación Provincial, 2005).
Villaronga,
Manuel, La ciudad de Arousa. Vilagarcía,
Carril, Vilaxoán, Cortegada, Vilanova. Mil años buscando un lugar en el mapa.
(Pontevedra: Deputación Provincial, 2013).
Villaverde,
Mariví, Tres tempos e a esperanza.
(Pontevedra: Deputación de Pontevedra, 2022).
BIBLIO
BIBLI
BI
Ab